Co grozi za jazdę bez licencji taxi w Polsce i jak uniknąć kary?
Każda osoba, która świadczy usługi w zakresie przewozu osób, musi mieć licencję taxi. Nie ma znaczenia, czy jest to „przejazd na aplikację”, czy taksówkarz jest kojarzony z klientami poprzez dyspozytornię. Obowiązek uzyskania licencji spoczywa na kierowcach z polskim obywatelstwem oraz obcokrajowcach. Bez licencji nie wolno podejmować się odpłatnego przewozu pasażerów taksówką. Naruszenie tej zasady skutkuje wysoką karą finansową, o której powiemy w dalszej części artykułu.
Podstawowe wymogi dla taksówkarza
Większość kierowców taksówek to osoby prowadzące jednoosobowa działalność gospodarczą. Wprawdzie przepisy dopuszczają możliwość prowadzenia działalności w formie spółki, ale mało kto z tego korzysta. Zanim osoba pragnąca zarabiać jako taksówkarz usiądzie za kółkiem, musi dopełnić formalności związanych z rejestracją działalności – jak każdy inny przedsiębiorca.
Pierwszym krokiem jest uzyskanie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Wniosek o wpis można złożyć przez internet lub w urzędzie gminy. Należy w nim podać m.in.:
- imię, nazwisko, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia;
- rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości;
- numer NIP i REGON, jeśli zostały nadane;
- adres zamieszkania oraz inne adresy związane z zakładaną działalnością gospodarczą;
- nazwę zakładanej działalności gospodarczej;
- nazwę skróconą;
- kody PKD (należy też wskazać kod przeważający).
Dodatkowo taksówkarz musi uzyskać licencję taxi i identyfikator kierowcy taxi, a jego samochód musi spełniać określone w przepisach normy.
Jak uzyskać licencję taksówkarską?
Licencja taxi to rodzaj zezwolenia, które musi posiadać każdy taksówkarz. Licencję można wyrobić na przejazdy:
- na terenie jednej gminy,
- na terenie kilku sąsiadujących gmin, o ile zawarły one specjalne porozumienie,
- na terenie Warszawy.
O licencję można się ubiegać dopiero po zarejestrowaniu działalności, a więc po uzyskaniu wpisu w CEiDG albo KRS (w przypadku spółek). Przedsiębiorca musi wykazać, że:
- nie został skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwa karne skarbowe lub przestępstwa umyślne przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów, środowisku lub warunkom pracy i płacy albo inne mające związek z wykonywaniem zawodu;
- nie wydano mu prawomocnego orzeczenia zakazującego wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego.
Ponadto musi wykazać, że ma tytuł prawny do dysponowania pojazdem, którym ma być wykonywany transport. Auto nie musi być jego własnością: może być we współwłasności, leasingu lub dzierżawione.
Warunki uzyskania licencji taksówkarskiej
Kierowca, który ubiega się o licencję, musi spełnić kilka warunków. Należą do nich:
- minimalny wiek: ukończone 21 lat;
- prawo jazdy kat. B;
- zaświadczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych i psychologicznych do pracy;
- ukończone szkolenie z transportu drogowego lub pismo potwierdzające to, że przez pięć lat pracował jako kierowca;
- tytuł prawny do dysponowania pojazdem (samochód na własność, we współwłasności, leasingowany lub wypożyczony);
- brak skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa umyślne przeciwko życiu i zdrowiu, wolności seksualnej i obyczajności, bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, wiarygodności dokumentów lub środowisku.
Wniosek można złożyć w urzędzie gminy, na której terenie będą wykonywane przewozy, albo internetowo – za pomocą ePUAP. Licencja jest przyznawana na okres 2 do 50 lat. Długość jej obowiązywania kierowca wskazuje we wniosku.
Licencja ma formę papierowego dokumentu. Kierowca ma obowiązek mieć ją przy sobie, gdy wykonuje przewozy. To dokument imienny i nie może być przekazywany innym osobom.
Praca taxi bez licencji
Czy zgodna z prawem jest praca na taxi bez licencji? Nie. Posiadanie imiennej licencji to warunek konieczny do wykonywania odpłatnego transportu pasażerskiego. Taksówkarz może rozpocząć wykonywanie pracy dopiero po uzyskaniu licencji.
Do licencji wpisany jest samochód, którym realizowany jest przewóz, a także jego numer rejestracyjny. W przypadku zmiany samochodu lub przerejestrowania go kierowca musi złożyć wniosek o zmianę licencji.
Mandat za brak licencji transportowej wynosi:
- 12 000 zł – za wykonywanie transportu drogowego bez wymaganej licencji;
- 2 000 zł – za wykonywanie transportu drogowego taksówką pojazdem niewpisanym do licencji.
Mandat za brak licencji transportowej nie zostanie nałożony, jeśli wcześniej kierowca złożył wniosek o zmianę licencji z powodu zmiany samochodu lub jego numeru rejestracyjnego.
Identyfikator kierowcy taxi
Taksówkarz musi zadbać o wyrobienie jeszcze jednego dokumentu, którym jest identyfikator kierowcy taxi. Zawiera on takie informacje jak imię i nazwisko kierowcy, numer licencji taksówkarskiej oraz zdjęcie. Identyfikator powinien być umieszczony w widocznym miejscu, tak by klient mógł szybko ocenić, czy samochód z oznaczeniem „taxi” jest legalną taksówką. Niektórzy nieuczciwi kierowcy upodabniają swój pojazd do taksówki, na dachu umieszczają nawet „kogut”, a w rzeczywistości nie spełniają warunków, jakie przepisy nakładają na taksówkarzy. Z tego powodu tak ważne jest, by klienci mogli szybko ocenić, czy mają do czynienia z legalnym przewozem, a służy do tego właśnie identyfikator.